
Aromaterapia w ciąży i połogu
Jeśli regularnie odwiedzasz mój blog, z pewnością wiesz, jak ważne jest unikanie sztucznych zapachów w domu, zwłaszcza w czasie ciąży. Jeśli jednak jesteś tutaj po raz pierwszy, serdecznie zapraszam do przeczytania mojego wcześniejszego wpisu, w którym szczegółowo omawiam ten temat. Kliknij tutaj, aby dowiedzieć się więcej.
Aromaterapia, czyli terapia z wykorzystaniem skoncentrowanych olejków roślinnych, budzi wiele kontrowersji w kontekście ciąży. Dlaczego? Ponieważ przeprowadzanie eksperymentów medycznych na kobietach w ciąży jest uznawane za nieetyczne. Dlatego większość dostępnych badań opiera się na obserwacjach przeprowadzonych na zwierzętach. Choć olejki eteryczne oferują liczne korzyści, badania pokazują, że niektóre z nich mogą wykazywać działanie toksyczne dla układu rozrodczego. Z tego powodu w czasie ciąży należy stosować je z dużą ostrożnością.
Oczywiście aromaterapia może być zarówno bezpieczna, jak i pomocna, ale tylko wtedy, gdy stosujemy ją świadomie i z rozwagą. W dalszej części artykułu dokładnie opiszę, które olejki eteryczne należy unikać w ciąży. Opiszę także te, które są bezpieczne i mogą wspierać organizm w tym wyjątkowym czasie.
Najpierw warto podkreślić, że szczególną ostrożność należy zachować w pierwszym trymestrze ciąży. Wtedy rozwijający się zarodek jest najbardziej wrażliwy na działanie substancji zewnętrznych. Zapraszam do lektury i odkrywania bezpiecznej strony aromaterapii.
Wpływ zapachów na emocje

Zapachy odgrywają kluczową rolę w naszym samopoczuciu. Gdy wdychamy aromatyczne olejki, ich molekuły aktywują receptory w nosie, które przesyłają sygnały do mózgu. Obszar mózgu odpowiedzialny za węch jest silnie powiązany z emocjami, pamięcią i hormonami. To sprawia, że zapachy szybko wpływają na nasz nastrój.
Dlatego zapachy mogą szybko wpłynąć na nasze samopoczucie. Mogą nas uspokoić, poprawić nastrój, a nawet złagodzić dolegliwości, takie jak nudności.
Lavenda, bergamotka i nerola na stres
Stres w ciąży może mieć poważne konsekwencje, takie jak depresja, przedwczesny poród czy niska masa urodzeniowa dziecka. Właśnie dlatego olejek lawendowy zyskał popularność jako środek wspomagający relaksację i redukcję stresu. Co więcej, badania wykazały, że aromaterapia z użyciem lawendy, bergamotki i neroli (olejku z liści gorzkiej pomarańczy) może poprawić nastrój. Może także zmniejszyć napięcie, lęk i złość, szczególnie w zaawansowanej ciąży.
Olejek cytrynowy na nudności

Olejek eteryczny z cytryny (Citrus lemon) jest jednym z najczęściej stosowanych olejków ziołowych w ciąży. Uznaje się go za bezpieczny środek w tym okresie. Badania z 2018 roku pokazują, że olejek cytrynowy znacząco zmniejsza nudności u kobiet w ciąży. Testowano równiez olejek miętowy, jednak nie wykazał on podobnych właściwości. Ma on jednak silne właściwości przeciwbólowe, które omówimy poniżej.
Bezpieczne olejki etetyczne dla przyszłych mam:
• Rumiankowy (zarówno rzymski jak i niemiecki)
• Ylang ylang
• Limonka
• Neroli (znany tez pod nazwą pettigrain)
• Grapefruit
• Cytryna
• Mandarynka
• Pomarańcza
• Kolendra
• Cyprys
• Palmarosa
• Kardamon
• Eukaliptus
• Lawenda
• Geranium
• Pieprz
• Paczula
• Tymianek
• Wetyweria
• Imbir
• Róża
• Majeranek
Olejki które powinnaś omijać będąć w ciąży
Badania z 2021 roku dotyczące wpływu niektórych olejków eterycznych na rozwijający się płód wykazały, że niektóre mogą mieć działanie poronne. Niektóre olejki mogą hamować przebieg ciąży u zwierząt. Szczególnie zaskoczył mnie olejek oregano, który do niedawna stosowałam doustnie na przeziębienie. Według wyników tych badań posiada on właściwości embriotoksyczne, a więć zaburza rozwój zarodka.
Olejki nie polecane w ciąży to między innymi:
- Anyż Fenkuł gorzki
- Czarnuszka (czarny kminek lub czarny kmin)
- Cyprys błękitny (północny cyprys sosnowy)
- Olej z nasion marchwi
- Kasja (chiński cynamon lub fałszywy cynamon)
- Kora cynamonowa
- Szałwia dalmatyńska
- Bazylia cytrynowa
- Liść cytryny (petitgrain cytrynowy)
- Trawa cytrynowa
- Drzewo herbaciane o zapachu cytrynowym (lemon tea tree)
- May chang
- Melisa lekarska (melisa cytrynowa)
- Mirra (somalijska mirra)
- Oregano – embriotoksyczne!!!!
- Jałowiec sawina
- Gałka muszkatołowa
- Wrotycz pospolity
- Werbena cytrynowa
Powyżej wymieniłam najbardziej popularne olejki. Po pełną listę zapraszam tutaj.
Najlepsze olejki wspierające poród
Ogólnie dostępne dowody sugerują, że aromaterapia zmniejsza ból i lęk podczas pierwszej fazy porodu. Co więcej, wyniki badań wykazały, że aromaterapia konsekwentnie skraca czas trwania fazy aktywnej, co jest niezwykle istotne dla komfortu rodzącej.
Na przykład, olejki takie jak róża, pomarańcza, lawenda, geranium, szałwia i jaśmin mają zdolność łagodzenia bólu w różnych fazach porodu.
Warto również zaznaczyć, że aromaterapia nie wpływa na ryzyko cesarskiego cięcia ani na wyniki APGAR noworodków. To oznacza, że metoda ta może być bezpiecznie stosowana podczas porodu. Co istotne, żadne z badań nie zgłosiło poważnych działań niepożądanych związanych z aromaterapią.
Według Wandy Sellar, autorki książki „The Directory of Essential Oils”:
„Jaśmin jest prawdopodobnie najbardziej cenionych olejkiem podczas porodu. Przyspiesza poród, wzmacniając skurcze i jednocześnie łagodzi ból”
Olejek miętowy na ból

Równie interesującym przykładem jest olejek z mięty pieprzowej, który ma udokumentowane działanie przeciwbólowe. Badania dowodzą, że 10% roztwór olejku miętowego w etanolu działa równie skutecznie jak 1000 mg paracetamolu. To czyni go doskonałym wsparciem dla rodzących. Aromaterapia z użyciem olejku miętowego okazała się skuteczna w zmniejszaniu nudności po cesarskim cięciu. Jest to szczególnie pomocne dla kobiet, które zmagają się z tego rodzaju dolegliwościami w okresie poporodowym.
Moja Ulubiona Mieszanka na Poród
Jeśli dopiero zaczynasz swoją przygodę z olejkami eterycznymi, chętnie podzielę się moją ulubioną recepturą. Ta mieszanka była dla mnie niezwykle pomocna podczas pierwszej fazy porodu. Wprowadzenie do otoczenia przyjemnego zapachu pozwala skupić się na czymś innym niż ból. Taka praktyka sprzyja relaksacji i zmniejsza napięcie, dzięki czemu skurcze stają się bardziej znośne. Aromaterapia w trakcie porodu wspiera nie tylko ciało, ale również umysł, dając poczucie większej kontroli nad sytuacją.

Dodaj do dyfuzora
- 3 krople olejeku pomarańczowego
- 1 kropla olejeku jasminowego
- 1 kropla olejeku miętowego
- 1 kropla olejku różanego
Róża damasceńska i lawenda-Najlepsze olejki na ból po cesarskim cięciu
Aromaterapia może odegrać istotną rolę w łagodzeniu różnych dolegliwości po porodzie. Dotyczy to w szczególności cesarskiego cięcia oraz urazów krocza. Na przykład, wyniki badań sugerują, że inhalacja lawendy może wspierać gojenie ran. Dodawanie oleju lawendowego do wody do kąpieli skutecznie łagodzi ból po episiotomii. Co więcej, inhalacja lawendy może również poprawić jakość snu po porodzie, co jest szczególnie ważne dla regeneracji młodej mamy.
Na potwierdzenie tego, badanie z 2019 roku dokonało porównania wpływu aromaterapii na ból po cesarkim cięciu. Jak wykazano, kobiety, które stosowały aromaterapię z lawendą lub różą damasceńską, odczuwały mniejszy ból już po 5 minutach. Co ciekawe, róża damasceńska okazała się jeszcze bardziej skuteczna w łagodzeniu bólu niż lawenda.

Podsumowanie:
Aromaterapia to niezwykle wszechstronna i skuteczna metoda wspierająca przyszłe mamy zarówno w czasie ciąży, jak i podczas porodu oraz w okresie poporodowym. Przy odpowiednim doborze olejków eterycznych może pomóc w redukcji stresu, łagodzeniu bólu, zmniejszeniu nudności czy poprawie ogólnego samopoczucia. Ważne jednak, aby stosować ją świadomie i z rozwagą, szczególnie w pierwszym trymestrze ciąży, kiedy rozwijający się płód jest najbardziej wrażliwy.
Pamiętaj, że nie wszystkie olejki są bezpieczne dla kobiet w ciąży – niektóre mogą wykazywać działanie toksyczne lub embriotoksyczne, dlatego warto dokładnie zapoznać się z ich właściwościami i unikać tych, które mogą zaszkodzić. Z kolei olejki takie jak lawenda, róża damasceńska czy neroli mogą być doskonałym wsparciem w tym wyjątkowym czasie, pomagając nie tylko w relaksacji, ale i w łagodzeniu bólu podczas porodu czy wspierając regenerację po nim.
Aromaterapia to nie tylko zapachy – to także narzędzie, które może poprawić jakość życia w czasie ciąży i po niej. Stosowana z rozwagą, może stać się naturalnym wsparciem dla ciała i umysłu, oferując ulgę i komfort w najbardziej wymagających chwilach.
Źródło:
https://www.researchgate.net/publication/235627808_Physical_and_Psychologic_Effects_of_Aromatherapy_Inhalation_on_Pregnant_Women_A_Randomized_Controlled_TrialPhysical and Psychologic Effects of Aromatherapy Inhalation on Pregnant Women: A Randomized Controlled Trial
Maternal Reproductive Toxicity of Some Essential Oils and Their Constituents – PMC
(PDF) Aromatherapy in Obstetrics: A Critical Review of the Literature (researchgate.net)
[Peppermint oil in the acute treatment of tension-type headache] – PubMed (nih.gov)
Wanda Sellar “ The directory of essential oils”
Susan curtis, Pat Thomas, Fran Johnson “ Neils yard remedies- essential oils”

